Thủ tục XUẤT KHẨU HÀNG HÓA – Hướng dẫn chi tiết quy trình, hồ sơ, chi phí và lưu ý quan trọng cho doanh nghiệp

Thủ tục XUẤT KHẨU HÀNG HÓA – Hướng dẫn chi tiết quy trình, hồ sơ, chi phí và lưu ý quan trọng cho doanh nghiệp

1. Tổng quan về thủ tục xuất khẩu hàng hóa

Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu, xuất khẩu hàng hóa là động lực quan trọng để doanh nghiệp Việt Nam mở rộng thị trường, tiếp cận khách hàng quốc tế và nâng cao năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, để hàng hóa ra được thị trường thế giới, doanh nghiệp bắt buộc phải thực hiện thủ tục xuất khẩu theo đúng quy định pháp luật.

Thủ tục xuất khẩu bao gồm toàn bộ quá trình từ chuẩn bị chứng từ, khai báo hải quan, nộp thuế (nếu có), kiểm tra hàng hóa cho đến khi thông quan và bàn giao hàng cho đơn vị vận tải quốc tế.

Việc nắm vững quy trình này sẽ giúp doanh nghiệp:

• Giảm thiểu rủi ro bị phạt hành chính hoặc bị trả hàng.
• Tiết kiệm thời gian, chi phí logistics.
• Tận dụng ưu đãi thuế quan từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA).
• Tăng uy tín với đối tác quốc tế.

2. Căn cứ pháp lý về thủ tục xuất khẩu tại Việt Nam

Một số văn bản quan trọng doanh nghiệp cần tham khảo:

• Luật Hải quan 2014.
• Luật Thương mại 2005.
• Luật Quản lý ngoại thương 2017.
• Nghị định 69/2018/NĐ-CP – quy định chi tiết Luật Quản lý ngoại thương.
• Thông tư 38/2015/TT-BTC và Thông tư 39/2018/TT-BTC – về thủ tục hải quan, kiểm tra giám sát hải quan, thuế xuất nhập khẩu.
• Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, tạm ngừng xuất khẩu, hoặc xuất khẩu có điều kiện do Chính phủ ban hành.
• Các hiệp định thương mại (EVFTA, CPTPP, RCEP…) mà Việt Nam tham gia.

💡 Lưu ý: Doanh nghiệp nên thường xuyên cập nhật các văn bản pháp luật mới để tránh sai sót trong quá trình xuất khẩu.

3. Vai trò và ý nghĩa của thủ tục xuất khẩu

Thủ tục xuất khẩu không chỉ mang tính pháp lý mà còn mang nhiều ý nghĩa chiến lược:

• Đảm bảo tuân thủ pháp luật: Hàng hóa chỉ được phép xuất khẩu khi hoàn tất các thủ tục hải quan theo quy định.
• Tạo cơ sở cho thanh toán quốc tế: Bộ chứng từ xuất khẩu là căn cứ để doanh nghiệp được ngân hàng chấp nhận thanh toán (nhất là với L/C).
• Tận dụng ưu đãi thuế quan: Nhờ có chứng nhận xuất xứ (C/O), doanh nghiệp được hưởng thuế nhập khẩu ưu đãi tại nước đối tác.
• Khẳng định thương hiệu quốc gia: Thực hiện thủ tục xuất khẩu đúng chuẩn quốc tế góp phần nâng cao uy tín doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường toàn cầu.

4. Các loại hình xuất khẩu phổ biến

Tùy theo mục đích giao dịch và đặc điểm hàng hóa, thủ tục xuất khẩu được chia thành nhiều loại hình:

1. Xuất khẩu kinh doanh (chính ngạch):
   • Hình thức phổ biến nhất, áp dụng cho doanh nghiệp ký hợp đồng mua bán quốc tế.
   • Thực hiện qua cửa khẩu quốc tế, có hợp đồng, hóa đơn, chứng từ đầy đủ.
2. Xuất khẩu tiểu ngạch (biên mậu):
   • Chủ yếu diễn ra ở các cửa khẩu biên giới Việt – Trung, Việt – Lào, Việt – Campuchia.
   • Thủ tục đơn giản nhưng rủi ro cao (bị ép giá, chính sách thay đổi bất ngờ, thanh toán không an toàn).
3. Xuất khẩu gia công:
   • Doanh nghiệp Việt Nam nhận nguyên liệu từ đối tác nước ngoài, gia công và xuất trả thành phẩm.
   • Hưởng lợi từ phí gia công, không phải nộp thuế nhập khẩu nguyên liệu.
4. Xuất khẩu sản xuất xuất khẩu (EPE, khu chế xuất):
   • Doanh nghiệp nhập nguyên liệu miễn thuế để sản xuất hàng xuất khẩu.
   • Nếu tiêu thụ trong nước thì phải làm thủ tục chuyển loại hình và nộp thuế.
5. Tạm xuất tái nhập:
   • Hàng hóa được xuất khẩu ra nước ngoài để tham dự hội chợ, triển lãm, hoặc sửa chữa, sau đó nhập lại.
6. Xuất khẩu tại chỗ:
   • Doanh nghiệp Việt Nam bán hàng cho doanh nghiệp FDI tại Việt Nam nhưng theo chỉ định của đối tác nước ngoài.
   • Hình thức này vẫn được tính là xuất khẩu.

5. Hồ sơ thủ tục xuất khẩu hàng hóa

Một bộ hồ sơ xuất khẩu cơ bản gồm:

• Tờ khai hải quan điện tử.
• Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice).
• Phiếu đóng gói (Packing List).
• Hợp đồng ngoại thương (Sales Contract).
• Vận đơn (Bill of Lading/Airway Bill).
• Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O).
• Giấy phép chuyên ngành (nếu hàng hóa thuộc diện quản lý).
• Chứng thư kiểm dịch, kiểm định chất lượng, hun trùng… (nếu có).

6. Quy trình thủ tục xuất khẩu hàng hóa chi tiết

Bước 1: Ký hợp đồng ngoại thương

• Thỏa thuận rõ điều kiện Incoterms (FOB, CIF, EXW…).
• Thống nhất phương thức thanh toán (T/T, L/C, D/P).

Bước 2: Chuẩn bị hàng hóa và chứng từ

• Đóng gói theo tiêu chuẩn quốc tế (pallet, container, chống ẩm, hút chân không…).
• Chuẩn bị đầy đủ bộ chứng từ.

Bước 3: Khai báo hải quan

• Thực hiện trên hệ thống VNACCS/VCIS.
• Nhận kết quả phân luồng:
  • Luồng xanh: thông quan ngay.
  • Luồng vàng: kiểm tra hồ sơ.
  • Luồng đỏ: kiểm tra thực tế hàng.

Bước 4: Nộp thuế xuất khẩu (nếu có)

• Một số mặt hàng như than, quặng, gỗ, khoáng sản phải nộp thuế trước khi xuất khẩu.

Bước 5: Kiểm tra, thông quan và giao hàng

• Sau khi hoàn tất thủ tục, hải quan xác nhận thông quan.
• Giao hàng cho hãng vận tải quốc tế.

Bước 6: Thanh toán quốc tế

• Thực hiện theo hợp đồng đã ký kết.
• Lưu trữ chứng từ ít nhất 5 năm để phục vụ kiểm tra sau thông quan.

7. Chi phí trong thủ tục xuất khẩu

Doanh nghiệp cần dự trù các khoản chi phí sau:

• Thuế xuất khẩu: chỉ áp dụng với một số mặt hàng.
• Phí hạ tầng cảng biển: thu tại các cảng lớn như Hải Phòng, TP.HCM.
• Chi phí chứng từ: xin C/O, kiểm dịch, kiểm định chất lượng, hun trùng.
• Chi phí logistics: vận tải nội địa, cước tàu biển/air, phí THC, phí handling, phí lưu bãi container (DEM/DET).

8. Rủi ro thường gặp và cách phòng tránh

• Sai mã HS code: dẫn đến sai thuế suất, bị phạt hành chính.
• Thiếu hoặc sai chứng từ: gây chậm trễ thông quan.
• Không đáp ứng tiêu chuẩn nhập khẩu: hàng bị trả về, ảnh hưởng uy tín.
• Chậm xin C/O: mất ưu đãi thuế quan.
• Thanh toán quốc tế rủi ro: nhất là khi giao dịch theo T/T trả sau.

👉 Giải pháp: Doanh nghiệp nên làm việc với đơn vị logistics – giao nhận uy tín để được hỗ trợ thủ tục chuyên nghiệp.

9. Dịch vụ hỗ trợ thủ tục xuất khẩu tại HP LINK

Với nhiều năm kinh nghiệm trong ngành giao nhận – logistics quốc tế, HP LINK cung cấp dịch vụ trọn gói:

• Tư vấn chính sách, thuế suất, thủ tục xuất khẩu theo từng mặt hàng.
• Đại diện doanh nghiệp khai báo hải quan xuất khẩu.
• Xin cấp C/O nhanh chóng, chính xác.
• Vận chuyển quốc tế bằng đường biển, đường hàng không, đường bộ.
• Hỗ trợ xử lý các tình huống phức tạp như: luồng đỏ, kiểm tra sau thông quan.

CÔNG TY TNHH GIAO NHẬN QUỐC TẾ HP LINK

📞 Hotline/Zalo: 0906 174 066
📩 Email: sales@hplink.com.vn
🌐 Website: dichvuhaiquanhaiphong.com

10. Câu hỏi thường gặp (FAQ) về thủ tục xuất khẩu
11. Xuất khẩu hàng hóa có cần giấy phép không?
    → Chỉ một số mặt hàng thuộc diện quản lý (gạo, than, khoáng sản, động vật quý hiếm, phế liệu…) mới cần giấy phép.
12. Thời gian làm thủ tục xuất khẩu mất bao lâu?
    → Thông thường từ 1 – 3 ngày, tùy thuộc loại hình và luồng hải quan.
13. Hàng hóa nào phải chịu thuế xuất khẩu?
    → Chủ yếu là tài nguyên, khoáng sản, gỗ tròn, phế liệu kim loại…
14. Doanh nghiệp FDI có được xuất khẩu hàng hóa không?
    → Có. Doanh nghiệp FDI được quyền xuất khẩu nếu đăng ký ngành nghề kinh doanh phù hợp.
15. Có thể tự làm thủ tục xuất khẩu hay phải thuê dịch vụ?
    → Doanh nghiệp có thể tự làm, nhưng thuê dịch vụ logistics sẽ giúp tiết kiệm thời gian và hạn chế rủi ro.
16. Kết luận

Thủ tục xuất khẩu là bước then chốt để hàng hóa Việt Nam tiếp cận thị trường quốc tế. Doanh nghiệp cần nắm vững quy định pháp luật, quy trình hải quan, hồ sơ chứng từ, chi phí và rủi ro để đảm bảo xuất khẩu thành công.

Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu, việc hợp tác với đối tác logistics uy tín như HP LINK sẽ giúp doanh nghiệp:

• Xuất khẩu nhanh chóng, đúng pháp luật.
• Giảm thiểu chi phí logistics.
• Nâng cao uy tín và vị thế trên thương trường quốc tế.