THỦ TỤC NHẬP KHẨU HÀNG HÓA – Toàn tập hướng dẫn từ A đến Z cho doanh nghiệp

THỦ TỤC NHẬP KHẨU HÀNG HÓA – Toàn tập hướng dẫn từ A đến Z cho doanh nghiệp

Khái niệm thủ tục nhập khẩu

Thủ tục nhập khẩu là toàn bộ các bước từ chuẩn bị chứng từ, khai báo hải quan, nộp thuế, kiểm tra chuyên ngành (nếu có) cho đến khi hàng hóa được thông quan và đưa vào lưu thông hợp pháp tại Việt Nam. Đây là khâu quan trọng hàng đầu trong hoạt động thương mại quốc tế, vì chỉ khi hoàn tất thủ tục nhập khẩu, hàng hóa mới được phép lưu thông trên thị trường.

Thực hiện đúng thủ tục nhập khẩu không chỉ giúp doanh nghiệp:

Giảm thiểu chi phí lưu kho, lưu bãi tại cảng.
Tránh các sai phạm hành chính, rủi ro bị phạt hoặc bị giữ hàng.
Được hưởng ưu đãi thuế quan đặc biệt từ các hiệp định FTA mà Việt Nam tham gia.
Nâng cao uy tín với đối tác quốc tế và đảm bảo chuỗi cung ứng ổn định.

Căn cứ pháp lý điều chỉnh thủ tục nhập khẩu

Doanh nghiệp cần nắm chắc khung pháp lý khi thực hiện thủ tục nhập khẩu, bao gồm:

Luật Hải quan 2014 – quy định về thủ tục, kiểm tra, giám sát hải quan.
Luật Thương mại 2005 – khung pháp lý chung cho hoạt động thương mại quốc tế.
Luật Quản lý ngoại thương 2017 – quản lý xuất nhập khẩu, quyền và nghĩa vụ của thương nhân.
Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu 2016 – quy định các loại thuế và chính sách thuế.
Nghị định 08/2015/NĐ-CP và Nghị định 59/2018/NĐ-CP sửa đổi.
Nghị định 69/2018/NĐ-CP – chi tiết chính sách quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu.
Thông tư 38/2015/TT-BTC và Thông tư 39/2018/TT-BTC – hướng dẫn thủ tục hải quan điện tử.
Các văn bản chuyên ngành khác (Thông tư Bộ Công Thương, Bộ Y tế, Bộ NN&PTNT, Bộ KH&CN…).

Các loại hình nhập khẩu phổ biến

Xác định đúng loại hình hải quan khi khai báo là bước quan trọng:

A11: Nhập kinh doanh tiêu dùng (bán thương mại).
A12: Nhập kinh doanh sản xuất (dùng trong sản xuất nội địa).
E31: Nhập nguyên liệu để sản xuất hàng xuất khẩu.
E42: Nhập tại chỗ (doanh nghiệp chế xuất bán vào nội địa).
G11: Nhập phi mậu dịch (quà tặng, viện trợ, hàng mẫu).
H11: Nhập đầu tư (máy móc, thiết bị cho dự án đầu tư).
H21: Nhập gia công (gia công cho thương nhân nước ngoài).

Việc chọn sai loại hình có thể dẫn đến: tính sai thuế, bị phạt, hoặc phải khai bổ sung rất mất thời gian.

Chính sách quản lý hàng hóa nhập khẩu

4.1. Hàng hóa cấm nhập khẩu

Ma túy, chất gây nghiện, hóa chất độc hại.
Vũ khí, đạn dược, quân trang.
Văn hóa phẩm đồi trụy, phản động.
Một số loại rác thải, phế liệu không được phép.

4.2. Hàng nhập khẩu có điều kiện

Máy móc thiết bị đã qua sử dụng (phải đáp ứng tiêu chuẩn).
Mỹ phẩm, thực phẩm, thuốc, dược liệu (phải kiểm tra chuyên ngành).
Thiết bị y tế, hóa chất, phân bón, giống cây trồng – vật nuôi.

4.3. Hàng nhập khẩu tự do

Phần lớn các mặt hàng tiêu dùng, nguyên liệu sản xuất được nhập khẩu tự do, chỉ cần khai báo hải quan và nộp thuế.

Quy trình thủ tục nhập khẩu hàng hóa

Bước 1: Chuẩn bị chứng từ nhập khẩu

Hồ sơ nhập khẩu cơ bản gồm:

Hợp đồng ngoại thương (Sales Contract).
Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice).
Phiếu đóng gói (Packing List).
Vận đơn (Bill of Lading – B/L).
Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O Form E, D, AK, AJ…) nếu hưởng ưu đãi thuế FTA.
Giấy phép nhập khẩu (nếu có).
Chứng từ kiểm tra chuyên ngành (kiểm dịch, kiểm định chất lượng).

Bước 2: Khai báo hải quan điện tử

Doanh nghiệp khai trên hệ thống VNACCS/VCIS.
Xác định đúng mã HS code để tính thuế.

Bước 3: Hệ thống phân luồng tờ khai

Luồng xanh: Thông quan tự động.
Luồng vàng: Kiểm tra chứng từ giấy.
Luồng đỏ: Kiểm tra thực tế hàng hóa.

Bước 4: Nộp thuế nhập khẩu

Các loại thuế phải nộp:

Thuế nhập khẩu (MFN hoặc FTA).
Thuế giá trị gia tăng (VAT 5% hoặc 10%).
Thuế tiêu thụ đặc biệt (rượu, bia, xe hơi, mỹ phẩm cao cấp).
Thuế bảo vệ môi trường (xăng dầu, túi nilon, hóa chất).

Bước 5: Thông quan & nhận hàng

Sau khi hoàn tất thuế và kiểm tra, hải quan cấp quyết định thông quan.
Doanh nghiệp nhận hàng tại cảng/bãi/ICD và đưa vào lưu thông.

Các lỗi thường gặp trong thủ tục nhập khẩu

Khai sai mã HS code → Bị truy thu thuế và phạt.
Thiếu chứng từ gốc (Invoice, B/L, C/O).
Không kiểm tra chính sách mặt hàng trước khi nhập.
Chậm nộp thuế → phát sinh phí lưu container, lưu bãi.
Chưa ký hợp đồng vận tải rõ ràng với hãng tàu/forwarder.

Kinh nghiệm tối ưu thủ tục nhập khẩu

Nghiên cứu kỹ mã HS code: Có thể tra cứu Biểu thuế XNK ưu đãi đặc biệt để tiết kiệm thuế.
Thỏa thuận Incoterms rõ ràng: CIF/FOB sẽ quyết định trách nhiệm và chi phí vận tải.
Chuẩn bị hồ sơ song song: Trong thời gian tàu chạy, doanh nghiệp có thể khai trước tờ khai để tiết kiệm thời gian.
Sử dụng dịch vụ logistics chuyên nghiệp: Giúp giảm rủi ro và thông quan nhanh.

Dịch vụ thủ tục nhập khẩu tại HP LINK

Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực logistics, Công ty TNHH Giao nhận quốc tế HP LINK chuyên cung cấp:

Tư vấn chính sách nhập khẩu cho từng ngành hàng.
Khai báo hải quan điện tử – thông quan trong ngày.
Xin giấy phép nhập khẩu, kiểm tra chuyên ngành.
Vận tải quốc tế (đường biển, đường hàng không).
Vận tải nội địa, giao hàng tận nơi.

CÔNG TY TNHH GIAO NHẬN QUỐC TẾ HP LINK

📞 Hotline/Zalo: 0906 174 066
📩 Email: sales@hplink.com.vn
🌐 Website: dichvuhplink.com.vn

FAQ – Câu hỏi thường gặp về thủ tục nhập khẩu
Thủ tục nhập khẩu mất bao lâu?
👉 Nếu luồng xanh: chỉ vài phút sau khi khai báo. Luồng vàng: 1 – 2 ngày. Luồng đỏ: 2 – 5 ngày tùy kiểm tra thực tế.
Có cần C/O khi nhập khẩu không?
👉 Không bắt buộc, nhưng nếu có C/O hợp lệ từ các FTA, doanh nghiệp được hưởng ưu đãi thuế nhập khẩu thấp hơn (0 – 5%).
Hàng nhập khẩu cũ có được phép không?
👉 Chỉ được nhập nếu đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật theo Thông tư 18/2019/TT-BKHCN.
Có thể tự làm thủ tục nhập khẩu không?
👉 Có, nhưng cần hiểu rõ quy định hải quan. Thực tế, đa số doanh nghiệp thuê dịch vụ logistics chuyên nghiệp để tiết kiệm thời gian và tránh rủi ro.
Thuế nhập khẩu được tính như thế nào?
👉 Thuế nhập khẩu = Trị giá tính thuế (CIF) × Thuế suất (%) theo mã HS.
Kết luận

Thủ tục nhập khẩu hàng hóa là một quy trình bắt buộc và khá phức tạp, đòi hỏi doanh nghiệp phải nắm rõ hệ thống pháp lý, mã HS code, chính sách mặt hàng, các loại thuế và quy trình hải quan. Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và khai báo chính xác sẽ giúp hàng hóa được thông quan nhanh chóng, tiết kiệm chi phí và hạn chế rủi ro.

Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, nhập khẩu đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng và hoạt động sản xuất – kinh doanh. Doanh nghiệp nên lựa chọn đơn vị logistics uy tín như HP LINK để đồng hành, đảm bảo mọi thủ tục nhập khẩu diễn ra thuận lợi, an toàn và hiệu quả.