Cách đưa container lên tàu – Quy trình xếp dỡ container tại cảng biển chi tiết nhất

1. Tổng quan về container và tầm quan trọng trong vận tải biển

Container là “ngôn ngữ chung” của thương mại toàn cầu. Theo thống kê của UNCTAD (Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển), hơn 80% khối lượng hàng hóa quốc tế được vận chuyển bằng đường biển, trong đó trên 70% đi bằng container.

Không chỉ mang tính chuẩn hóa toàn cầu, container còn:

📦 Tăng tính an toàn: bảo vệ hàng hóa khỏi hư hỏng, thất lạc.
🚢 Nâng cao hiệu quả logistics: dễ dàng vận chuyển đa phương thức (tàu biển – xe tải – tàu hỏa).
💸 Tiết kiệm chi phí: gộp nhiều lô hàng trong cùng container.
⏱ Rút ngắn thời gian xếp dỡ: so với vận chuyển hàng rời.

Các loại container phổ biến

Dry container (DC): chứa hàng khô, hàng bách hóa.
Reefer container (RF): container lạnh, bảo quản thực phẩm, dược phẩm.
Open top / Flat rack: chứa hàng siêu trường, siêu trọng.
Tank container: vận chuyển chất lỏng, hóa chất.

2. Các thiết bị chính dùng để đưa container lên tàu

Để đưa container từ bãi CY lên tàu, cảng biển sử dụng hệ thống thiết bị chuyên dụng:

2.1 Quay Crane (QC) – Cẩu giàn container

Sức nâng: 40–65 tấn.
Tầm với: 60–70 mét, đủ để với tới các tàu mẹ 18.000+ TEU.
Hoạt động cùng spreader (khung kẹp) để khóa chặt container ở 4 góc.

2.2 RTG (Rubber Tyred Gantry crane) & RMG (Rail Mounted Gantry crane)

Được dùng để xếp container trong bãi CY trước khi QC nâng lên tàu.

2.3 Xe chở container trong cảng (Terminal Tractor)

Chở container từ bãi tới vị trí ngay dưới cẩu giàn.

👉 Sự phối hợp nhịp nhàng giữa các thiết bị này giúp cảng có thể xử lý hàng hàng nghìn TEU/ngày.

3. Quy trình đưa container lên tàu – Từng bước chi tiết

Bước 1: Tiếp nhận container từ xe đầu kéo / sà lan

Doanh nghiệp vận tải giao container tại CY (Container Yard).
Cảng kiểm tra: số hiệu, tình trạng seal, VGM (trọng lượng xác nhận).
Thông tin cập nhật lên TOS (Terminal Operating System).

Bước 2: Lập kế hoạch xếp dỡ (Stowage Plan)

Hãng tàu gửi sơ đồ xếp container cho cảng.
Sơ đồ tính đến: trọng lượng, cảng đến, loại container (RF, DG, OOG).
Nguyên tắc:
- Nặng ở dưới, nhẹ ở trên.
- Dỡ trước xếp ngoài.
- Reefer gần nguồn điện.
- Hàng nguy hiểm theo IMO Code.

Bước 3: Cẩu giàn nâng container lên tàu

QC hạ spreader xuống, khóa vào 4 góc container.
Nâng lên khỏi xe đầu kéo, xoay, đưa qua boong tàu.
Hạ đúng vị trí theo stowage plan.

Bước 4: Cố định container trên tàu

Twist-lock: khóa cơ khí nối các container theo chiều dọc.
Lashing rod + turnbuckle: cố định container với boong tàu.
Nhân viên lashing gang làm việc trực tiếp trên tàu.

Bước 5: Kiểm tra & cập nhật dữ liệu

Hệ thống EDI gửi thông tin tới hãng tàu và hải quan.
Thủy thủ đoàn kiểm tra lần cuối.
Tàu rời cảng khi đủ an toàn.

4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả xếp dỡ container

Thời tiết: mưa bão, gió mạnh khiến QC phải tạm ngừng hoạt động.
Tình trạng cảng: tắc nghẽn, thiếu bãi chứa.
Loại hàng hóa: Reefer, DG, OOG cần xử lý đặc biệt.
Hạ tầng công nghệ: cảng tự động hóa giúp tăng năng suất.

5. Các rủi ro thường gặp trong quá trình đưa container lên tàu

⚠️ Container xếp sai vị trí → phải dỡ ra gây chậm chuyến.
⚠️ Seal container hỏng, số container sai → hải quan giữ hàng.
⚠️ Lashing không chắc → container có thể rơi xuống biển (ước tính mỗi năm ~1.500–2.000 container bị mất trên biển theo World Shipping Council).
⚠️ Phí phát sinh: lưu bãi, chậm trễ, sửa chứng từ.

6. Vai trò của doanh nghiệp logistics trong quy trình xếp container

Doanh nghiệp logistics như HP LINK không trực tiếp điều khiển cẩu giàn, nhưng đóng vai trò cực kỳ quan trọng:

📑 Chuẩn bị chứng từ hải quan, manifest, VGM đúng chuẩn.
📦 Đóng hàng, kiểm tra container trước khi giao vào cảng.
🚛 Sắp xếp vận tải nội địa để đưa container đến cảng đúng giờ.
💼 Phối hợp với hãng tàu và cảng để tránh sai sót, giảm chi phí.

7. Xu hướng hiện đại hóa trong xếp dỡ container

Cảng tự động hóa: xe AGV, QC không người lái.
Ứng dụng AI & Big Data: tối ưu sơ đồ xếp container, dự báo ùn tắc.
Blockchain & IoT: minh bạch hóa chứng từ, theo dõi container theo thời gian thực.
Green Port: cẩu giàn điện, giảm phát thải CO₂.

Tại Việt Nam, cảng Lạch Huyện (Hải Phòng), Cái Mép – Thị Vải (Bà Rịa – Vũng Tàu) đã triển khai nhiều hệ thống tự động hiện đại, sánh ngang với khu vực.

8. FAQ – Câu hỏi thường gặp về đưa container lên tàu

8.1. Một cẩu giàn container (QC) xếp được bao nhiêu container mỗi giờ?

👉 Trung bình 25–35 moves/giờ. Một cảng có nhiều QC hoạt động song song có thể xử lý hơn 3.000 TEU/ngày.

8.2. Vì sao cần khai báo VGM trước khi đưa container lên tàu?

👉 VGM (Verified Gross Mass) là trọng lượng container đã xác nhận. Đây là quy định của SOLAS 2016 để đảm bảo an toàn tàu biển. Không có VGM, container sẽ bị từ chối xếp lên tàu.

8.3. Container có thể rơi xuống biển không?

👉 Có. Theo thống kê, mỗi năm có khoảng 1.500–2.000 container bị rơi do sóng lớn hoặc lashing không chắc. Vì vậy, quy trình cố định container cực kỳ quan trọng.

8.4. Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì trước khi giao container vào cảng?

👉 Hồ sơ hải quan, CO/CQ, VGM, đóng gói đúng chuẩn, container không thủng, móp méo, seal còn nguyên.

9. Kết luận

Cách đưa container lên tàu là một quy trình phức tạp, kết hợp giữa công nghệ hiện đại và nghiệp vụ logistics chính xác. Chỉ cần một sai sót nhỏ có thể dẫn tới:

🚨 Trễ chuyến, mất thời gian.
💸 Chi phí phát sinh ngoài dự kiến.
⚠️ Rủi ro an toàn hàng hải.

Với kinh nghiệm nhiều năm trong dịch vụ logistics và nhập khẩu container, HP LINK tự hào đồng hành cùng doanh nghiệp trong mọi khâu: từ khai báo hải quan, vận chuyển, đưa container vào cảng, đến theo dõi hàng hóa trong suốt hải trình.

📞 Liên hệ ngay với HP LINK để được tư vấn giải pháp vận tải container an toàn, nhanh chóng và tối ưu chi phí.