Thủ tục xuất khẩu cá hấp – Căn cứ pháp lý, chính sách và quy trình chi tiết

Thủ tục xuất khẩu cá hấp – Căn cứ pháp lý, chính sách và quy trình chi tiết

CÔNG TY TNHH GIAO NHẬN QUỐC TẾ HP LINK
📞 Hotline/Zalo: 0906 174 066
📧 Email: sales@hplink.com.vn
🌐 Website: dichvuhaiquanhaiphong.com

Trong ngành thủy sản, cá hấp (sản phẩm cá đã qua chế biến bằng phương pháp hấp chín, thường đóng gói chân không hoặc đóng hộp) đang ngày càng được ưa chuộng ở nhiều thị trường quốc tế, đặc biệt là EU, Nhật Bản, Mỹ, Hàn Quốc và Trung Quốc.

Khác với thủ tục xuất khẩu cá tươi hoặc cá đông lạnh, cá hấp được xem là sản phẩm thủy sản chế biến – vì vậy phải đáp ứng nhiều tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định pháp lý khắt khe hơn.

Trong bài viết này, HP LINK sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về căn cứ pháp lý, chính sách và thủ tục xuất khẩu cá hấp, giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong hoạt động thương mại quốc tế.

  1. Tổng quan về cá hấp và tiềm năng xuất khẩu
  • Đặc điểm sản phẩm:
    Cá hấp thường được chế biến từ cá nguyên con hoặc cá phi lê (cá thu, cá trích, cá ngừ, cá basa…), sau đó hấp chín, làm nguội, đóng gói và bảo quản lạnh hoặc cấp đông.
  • Ưu điểm của cá hấp:
    • Giữ nguyên giá trị dinh dưỡng, hương vị tự nhiên.
    • Đáp ứng xu hướng tiêu dùng thực phẩm “ăn liền – tiện lợi – tốt cho sức khỏe”.
    • Hạn chế rủi ro nhiễm khuẩn so với cá tươi.
  • Thị trường nhập khẩu tiềm năng:
    • EU: nhu cầu lớn với sản phẩm cá hấp đóng hộp, phi lê hấp.
    • Nhật Bản & Hàn Quốc: tiêu thụ cá hấp đóng gói hút chân không, dạng tiện lợi.
    • Mỹ: chuộng sản phẩm chế biến sẵn, tiêu chuẩn HACCP và FDA.
    • Trung Quốc & ASEAN: nhu cầu đa dạng, ưu tiên sản phẩm cá hấp cấp đông.

👉 Cá hấp là sản phẩm có giá trị gia tăng cao, giúp gia tăng kim ngạch xuất khẩu thủy sản cho doanh nghiệp Việt Nam.

  1. Căn cứ pháp lý về xuất khẩu cá hấp

2.1 Luật và Nghị định

  • Luật Thủy sản 2017 (18/2017/QH14): điều chỉnh toàn bộ hoạt động khai thác, chế biến, xuất khẩu thủy sản.
  • Nghị định 26/2019/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 37/2024/NĐ-CP): quy định chi tiết Luật Thủy sản, danh mục thủy sản cấm/hạn chế/xuất khẩu có điều kiện.
  • Nghị định 15/2018/NĐ-CP: quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm, áp dụng cho thực phẩm chế biến như cá hấp.

2.2 Thông tư liên quan

  • Thông tư 04/2015/TT-BNNPTNT: Danh mục thủy sản cấm hoặc xuất khẩu có điều kiện.
  • Thông tư 26/2016/TT-BNNPTNT: Quy định về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật thủy sản xuất khẩu.
  • Thông tư 48/2013/TT-BNNPTNT và các văn bản liên quan: hướng dẫn chứng nhận chất lượng, an toàn thực phẩm đối với thủy sản xuất khẩu.

2.3 Chính sách thuế và xuất xứ

  • Thuế xuất khẩu: 0%
  • Thuế VAT đối với hàng xuất khẩu: 0%
  • Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O): không bắt buộc, nhưng rất quan trọng để được hưởng ưu đãi thuế quan theo các hiệp định FTA:
    • C/O mẫu D (ASEAN)
    • C/O mẫu E (Trung Quốc)
    • C/O mẫu B (Mỹ)
    • C/O EUR.1 (EU)
  1. Quy trình thủ tục xuất khẩu cá hấp

Bước 1: Kiểm tra điều kiện xuất khẩu

  • Xác định rõ HS Code: cá hấp chế biến thường thuộc Chương 16 (sản phẩm chế biến từ cá, giáp xác, thân mềm…).
  • Đảm bảo sản phẩm đáp ứng quy định về an toàn thực phẩm của thị trường nhập khẩu (HACCP, ISO 22000, BRC, IFS…).

Bước 2: Làm kiểm dịch và chứng nhận chất lượng

  • Cá hấp được coi là sản phẩm động vật thủy sản chế biến, vẫn cần kiểm dịch theo quy định của Bộ NN&PTNT.
  • Hồ sơ đăng ký kiểm dịch gồm:
    • Đơn đăng ký kiểm dịch
    • Hợp đồng, Invoice
    • Yêu cầu kiểm dịch từ nước nhập khẩu (nếu có)
  • Kết quả: cấp Giấy chứng nhận kiểm dịch (Health Certificate – HC).

Bước 3: Chuẩn bị hồ sơ hải quan

Hồ sơ đầy đủ gồm:

  • Tờ khai hải quan điện tử (VNACCS/ECUS)
  • Hóa đơn thương mại (Invoice)
  • Phiếu đóng gói (Packing List)
  • Vận đơn (Bill of Lading / Airway Bill)
  • Giấy chứng nhận kiểm dịch (HC)
  • Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O – nếu cần)
  • Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm (theo yêu cầu của từng thị trường)

Bước 4: Thông quan hải quan

  • Nộp hồ sơ tại Chi cục Hải quan cửa khẩu.
  • Hải quan kiểm tra chứng từ, có thể kiểm tra thực tế lô hàng.
  • Nếu hợp lệ → cho phép thông quan.

Bước 5: Vận chuyển quốc tế

  • Cá hấp cấp đông → container lạnh, nhiệt độ -18°C đến -25°C.
  • Cá hấp đóng hộp → container khô, bảo quản nơi thoáng mát.
  • Cá hấp hút chân không, đóng gói lẻ → container lạnh hoặc hàng không.
  1. Rào cản kỹ thuật từ các thị trường lớn
  • EU: yêu cầu HACCP, IUU, chứng nhận chất lượng (Health Certificate), quy định về dư lượng hóa chất, bao bì nhãn mác (Regulation EC 853/2004).
  • Mỹ: yêu cầu FDA approval, tiêu chuẩn HACCP, chứng nhận FSIS nếu sản phẩm đóng hộp.
  • Nhật Bản: kiểm soát nghiêm ngặt về dư lượng, yêu cầu ghi nhãn rõ ràng.
  • Trung Quốc: cơ sở sản xuất phải được đăng ký trên hệ thống CIFER.
  • ASEAN: thủ tục tương đối đơn giản, ưu tiên C/O mẫu D để giảm thuế.
  1. Những rủi ro thường gặp khi xuất khẩu cá hấp
  1. Sai mã HS Code → dẫn tới chậm thông quan hoặc bị phạt.
  2. Không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm → bị từ chối nhập khẩu.
  3. Bao bì, nhãn mác không đúng yêu cầu → khó vào EU, Mỹ, Nhật.
  4. Sự cố container lạnh → ảnh hưởng chất lượng sản phẩm.
  5. Thiếu chứng từ C/O hoặc HC → không được hưởng ưu đãi thuế hoặc không thông quan.
  1. Vai trò của HP LINK trong hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu cá hấp
  • Tư vấn pháp lý và thủ tục: cập nhật chính sách mới nhất liên quan đến xuất khẩu thủy sản chế biến.
  • Thực hiện kiểm dịch và khai báo hải quan: hỗ trợ trọn gói từ khâu đăng ký kiểm dịch, xin HC đến khai báo hải quan.
  • Dịch vụ logistics quốc tế: vận chuyển container lạnh, container khô, hàng không với chi phí tối ưu.
  • Đảm bảo tiến độ: cam kết thông quan nhanh, giao hàng đúng lịch.
  • Tư vấn xin C/O: để tận dụng ưu đãi thuế quan từ FTA.
  1. Kết luận

Xuất khẩu cá hấp là một trong những hướng đi chiến lược để nâng cao giá trị gia tăng cho ngành thủy sản Việt Nam. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần đặc biệt chú trọng đến căn cứ pháp lý, quy định an toàn thực phẩm, chính sách xuất khẩu và thủ tục hải quan để tránh rủi ro và tối ưu chi phí.

HP LINK – Công ty TNHH Giao nhận quốc tế HP LINK sẵn sàng đồng hành cùng quý doanh nghiệp trong suốt quy trình, từ kiểm dịch – khai hải quan – vận chuyển quốc tế đến tư vấn pháp lý và xin C/O.

CÔNG TY TNHH GIAO NHẬN QUỐC TẾ HP LINK
📞 Hotline/Zalo: 0906 174 066
📧 Email: sales@hplink.com.vn
🌐 Website: dichvuhaiquanhaiphong.com